Το αρχαίο θέατρο Σικυώνας

Το Αρχαίο Θέατρο της Σικυώνας χρονολογείται στα τέλη του 4ο αι. π.Χ. και υπολογίζεται ως ένα από τα μεγαλύτερα θέατρα της αρχαίας Ελλάδας. Αποτελείται από το κοίλο, την ορχήστρα και τη σκηνή. Εντυπωσιάζουν οι δύο θολωτές δίοδοι στα άκρα του κοίλου για την είσοδο των θεατών. Αποτελούν μοναδικά δείγματα ελληνιστικής αρχιτεκτονικής. Η κατάσταση διατήρησης των ανασκαμμένων τμημάτων του αρχαίου θεάτρου είναι μέτρια. Σοβαρές ζημιές παρατηρούνται στα εδώλια, το σκηνικό οικοδόμημα και τη δυτική δίοδο.

Το θέατρο της αρχαίας Σικυώνας χτίστηκε στους πρόποδες του λόφου, με φυσικό κυρτός του λόφου. Το θέατρο βρίσκεται δυτικά από την αρχαία αγορά. Η κατασκευή του θεάτρου πραγματοποιήθηκε με τη χρήσει δυο τεχνικών: με εγχώριο πορώδους ασβεστολιθικού πετρώματος και με την σκάλιση μέρη του θεάτρου στο φυσικό βράχο. 

Το κοίλο του αρχαίου θεάτρου Σικυώνας

Το κοίλο του θεάτρου, διαμέτρου 125μ., έχει όψη προς τα βορειοανατολικά. Δύο οριζόντιες δίοδοι το χωρίζουν σε τρία διαζώματα. Δεκαέξι κλιμακωτοί διάδρομοι ορίζουν δεκαπέντε κερκίδες (εδώλια). Συνολικά πρέπει να υπήρχαν εξήντα σφήνες (σειρές) εδωλίων. Στην πρώτη σειρά των εδωλίων είναι οι τιμητικές θέσεις (προεδρίες) των ιερέων και άλλων επίσημων προσώπων της πόλης (αρχόντων, στρατηγών κ.λ.π.). Οι προεδρίες κατασκευασμένες από πωρόλιθο είναι διαμορφωμένες ως θρόνοι και φέρουν διακόσμηση.

Δύο θολωτοί δίοδοι στα άκρα του πρώτου διαζώματος, μήκους 16μ, πλάτους 2,55μ και ύψους 2,60μ, αποτελούσαν και τις κύριες εισόδους των θεατών.

Η ορχήστρα του αρχαίου θεάτρου Σικυώνας

Η ορχήστρα του θεάτρου της Σικυώνας, αποτελεί ένα ημικύκλιο, λίγο μεγαλύτερο από τη μισή περιφέρεια ενός όχι τα τέλειου κύκλου. Ένα θαυμάσιο από τεχνική άποψη, αποχετευτικό σύστημα, είναι το βασικό χαρακτηριστικό της (διακρίνεται καθαρά και σήμερα). Ολόγυρα στην ημικυκλική περιφέρεια της ορχήστρας και μπροστά από τα εδώλια των επισήμων (προεδρία), περνάει μια τάφρος σκεπασμένη με πλάκες (γεφυρωμένη), πλάτος 1,25μ. και βάθος 1μ. Τούτη η ημικυκλική τάφρος, τερματίζει στα δύο άκρα της, σε μια άλλη τάφρο παράλληλη με τον τοίχο του προσκηνίου. Τούτη η τελευταία τάφρος, χύνει τα νερά της σε μια άλλη τάφρο που διασχίζει το κέντρο της ορχήστρας, με κατεύθυνση κάθετη προς το προσκήνιο και καταλήγει σε μια τετράγωνη λεκάνη. Από κει, ξεκινούσε υπόγειος διάδρομος που περνούσε κάτω από την σκηνή και κατέληγε  πίσω απ’ αυτήν, σε ένα κλιμακοστάσιο, που σώζονται ακόμα μερικά από τα σκαλοπάτια του. Ο υπόγειος διάδρομος χρησίμευε για να κινούνται αθέατη οι ηθοποιοί. Στα περισσότερα από τα αρχαία ελληνικά θέατρα, η ορχήστρα ήταν «επίπεδος κυκλότερου χώρου», δηλαδή ολόκληρος κύκλος του οποίου η διάμετρος ποίκιλε ανάλογα με το μέγεθος του θεάτρου. Η ορχήστρα λ.χ. του θεάτρου της Επιδαύρου είναι κυκλική και η διάμετρος της είναι 24,32μ. Η ορχήστρα του Διονυσιακού θεάτρου (Αθήνας), είναι επίσης κυκλική και έχει διάμετρο 22,50μ. είναι δεπλακόστρωτη. Η ορχήστρα του θεάτρου της Σικυώνας, ήταν, όπως είδαμε, ημικυκλική και το δάπεδο της ήταν στρωμένο με πατημένο χώμα. Στο κέντρο της ορχήστρας στήνονταν βωμός του Διόνυσου.

Η σκηνή του αρχαίου θεάτρου Σικυώνας

Το σκηνικό οικοδόμημα αποτελείται από το προσκήνιο και την κυρίως σκηνή, η οποία ήταν διώροφη και έφερε πλούσιο γλυπτικό και αρχιτεκτονικό διάκοσμο. Δύο συμμετρικές ράμπες λαξευμένες στο πέτρωμα, οδηγούσαν στο λογείο. Στις παρόδους, δεξιά και αριστερά, πλάτους 4μ., υπήρχαν πύλες κατά το πρότυπο του θεάτρου της Επιδαύρου. Στην οπίσθια (βορειοανατολική) πλευρά της σκηνής οικοδομήθηκε στοά δωρικού ρυθμού με 13 κίονες, που απολήγει στο βορειοδυτικό άκρο σε κρηναία κατασκευή. Στην ρωμαϊκή εποχή το σκηνικό οικοδόμημα επεκτείνεται εις βάρος της ορχήστρας, αφού κατασκευάζεται νέο, χαμηλό λογείο (pulpitum), που αντικαθιστά το προσκήνιο.

Μόνο ένα τμήμα του κατώτερου διαζώματος έχει ανασκαφεί δηλαδή, φανερώνονται μόνο δεκαπέντε κερκίδες. Λογικά όλο το θέατρο αποτελείται από εξήντα σειρές.

Η κατάσταση του θεάτρου τουλάχιστον το ανασκαμμένο διατηρείται σε μέτρια κατάσταση όμως σε άσχημη κατάσταση βρίσκονται τα εδώλια, το σκηνικό και η δυτική δίοδο.

Έχει χωρητικότητα ως το 1ο διάζωμα: ~3.000.

Σύνολο θεάτρου: ~11.000 - ~12.000.